Mens en natuur

Potgrond en andere substraatvormen worden gemaakt van natuurproduct. Voor de producenten is het belangrijk om bewust om te gaan met de natuur. Daarom vindt het afgraven van veengebieden op een verantwoorde wijze plaats. De veengronden worden na afgraving onder water gezet en daarmee teruggegeven aan de natuur. Veelal komt daar veel mooiere natuur voor in de plaats met meer diversiteit.

Veilig voedsel is een vereiste. Veensubstraat biedt de hoogste voedselveiligheid en het is volop beschikbaar, wat leidt tot een efficiënte omgang met grondstoffen. Binnen de teelt van groenten wordt doorgaans steenwol als substraat gebruikt. Dit is een veilig en duurzaam product met een minimale milieubelasting. Na gebruik wordt de steenwol bovendien gerecycled.

De VPN is mede-initiatiefnemer van het Responsibly Produced Peat-certificaat (RPP). Bij RPP vindt veenafgraving plaats onder strenge controle van overheden en milieuorganisaties. Alleen als aan alle afgesproken voorwaarden wordt voldaan, komen veengebieden in aanmerking voor certificering. Daarnaast werken de leden van de VPN serieus aan hernieuwbare grondstoffen, zoals kokos, houtvezel en boomschors. Hierdoor zal de tuinbouw in toekomst minder afhankelijk zijn van veen.

Integrale benadering duurzaamheid
De potgrond en substraatsector richt zich op het beperken van de milieu-impact in de gehele productiekolom. Hiertoe is op Europees niveau met inbreng van NGO’s, wetenschap en bedrijfsleven een geharmoniseerde LCA-methodiek ontwikkeld. 

De LCA geeft inzicht in de impact van grondstoffen en substraatmengsels in alle schakels van de productieketen.  Bij de productie van substraten gaat het vooral om de impact van de grondstoffen. Hierbij wordt ingezet op verantwoord geproduceerde grondstoffen en het vergroten van het aandeel hernieuwbare grondstoffen. In de gebruiksfase van substraten in de teelt gaat het om minder gebruik van water, van grond/oppervlakte, van energie, van nutriënten en van gewasbeschermings-producten.

Doelstellingen 2025
De Nederland potgrond- en substraatsector heeft haar ambities m.b.t. duurzaamheid in drie concrete doelstellingen vertaald:

1. Voor de professionele markt moet het organisch substraat in 2025 voor minimaal 35% uit hernieuwbare grondstoffen bestaan.
2. Voor de consumentenmarkt moet het organisch substraat in 2025 voor 60% uit hernieuwbare grondstoffen bestaan.
3. In 2025 moet 100% van het veen afkomstig zijn van RPP gecertificeerde veenderijen.

N.B. 
Onder primaire grondstoffen worden verstaan: veen, zand, perliet, klei, hydrokorrel.Onder circulaire grondstoffen worden verstaan: schors/bark, kokos, houtvezel, compost en schuimaarde.

Cijfers 2020
Op basis van de jaarlijkse enquête onder de leden van de VPN kunnen voor 2020 de volgende resultaten worden genoemd.

1. Voor de professionele markt bestaat het organisch substraat in 2020 voor ongeveer 28% uit hernieuwbare grondstoffen.
2. Voor de consumentenmarkt bestaat het organisch substraat in 2020 voor 44% uit hernieuwbare grondstoffen.
3. In 2020 is ongeveer 25% van het in Nederland gebruikte veen afkomstig van RPP gecertificeerde veenderijen.